9 تا از مهم‌ترین نکات ترجمه قراردادهای حقوقی

ترجمه قراردادهای حقوقی یکی از پیچیده‌ترین و حساس‌ترین بخش‌های ترجمه تخصصی است که نیاز به دقت بالا و دانش عمیق از هر دو زبان و سیستم‌های حقوقی مختلف دارد. این فرآیند فراتر از تبدیل ساده کلمات از یک زبان به زبان دیگر است؛ بلکه به معنای انتقال دقیق مفاهیم حقوقی و اطمینان از فهم درست شرایط قرارداد توسط هر دو طرف است. در این مقاله، به بررسی معیارهای مهم، چالش‌های عمده و نکات ترجمه قراردادهای حقوقی پرداخته و راهکارهایی برای انجام این وظیفه پیچیده با بالاترین کیفیت ارائه خواهیم داد. این راهنما به مترجمان حقوقی کمک می‌کند تا با به‌کارگیری روش‌های مؤثر، دقت و صحت ترجمه‌های خود را بهبود بخشند و از بروز اشتباهات حقوقی جدی جلوگیری کنند.

---

قرارداد حقوقی چیست و ترجمه آن چگونه انجام می‌شود؟

قراردادهای حقوقی اسنادی هستند که شرایط توافقات بین دو طرف را مشخص می‌کنند. ترجمه قرارداد حقوقی، که به عنوان ترجمه توافق‌نامه حقوقی نیز شناخته می‌شود، به فرآیند انتقال یک قرارداد از یک زبان به زبان دیگر اشاره دارد. این نوع ترجمه بخشی از خدمات گسترده‌تر ترجمه اسناد حقوقی است و نیاز به دقت و دانش تخصصی دارد.

این فرآیند معمولاً توسط مترجمان حقوقی مجرب انجام می‌شود که در شرکت‌های ترجمه حرفه‌ای حقوقی فعالیت دارند و اغلب زبان مادری‌شان زبان مقصد است. ترجمه قراردادهای حقوقی به ویژه در مذاکرات بین‌المللی، چه بین افراد و چه شرکت‌ها، ضروری است. در برخی مناطق، ترجمه این نوع اسناد نه تنها یک اقدام معقول، بلکه یک الزام قانونی است.

به دلیل پیچیدگی‌های موجود در هر سند رسمی و تفاوت‌های سیستم‌های حقوقی در نقاط مختلف جهان، مترجمان حقوقی باید علاوه بر دانش حقوقی، با اصطلاحات حقوقی و قوانین خاص منطقه هدف نیز آشنایی کامل داشته باشند.

برخی از رایج‌ترین نوع قراردادهایی که نیاز به ترجمه در این زمینه دارند شامل قراردادهای خرید هستند که اطلاعات پایه مربوط به قیمت و انتقال عناوین املاک را مشخص می‌کنند.

---

آشنایی با انواع قراردادهای حقوقی

1. قراردادهای فروش: این نوع قراردادها شرایط و ضوابط بین خریدار و فروشنده را مشخص می‌کنند. در این اسناد، جزئیات مربوط به خرید کالاها و توافقات مالی بین طرفین تعیین می‌شود.

2. قراردادهای اجازه‌نامه: در این قراردادها، صاحب امتیاز (مجوزدهنده) به طرف دیگر (مجوزگیرنده) اجازه می‌دهد تا کالاهایی را تولید و به فروش برساند، از نام تجاری یا علامت تجاری استفاده کند، یا از فناوری‌های ثبت شده‌ای که متعلق به مجوزدهنده است بهره‌برداری کند.

3. قراردادهای اجاره تجاری: این نوع قراردادها برای اجاره املاک تجاری مانند ساختمان‌های اداری، انبارها، یا فضاهای صنعتی تنظیم می‌شوند. این اسناد شرایط اجاره، تعهدات طرفین، و سایر جزئیات مرتبط با استفاده از ملک را مشخص می‌کنند.

4. قراردادهای حمل و نقل: این قراردادها شرایط همکاری بین حمل‌کننده و فرستنده کالا را مشخص می‌کنند. این اسناد شامل جزئیات حمل‌ونقل، مسئولیت‌ها، هزینه‌ها و شرایط ارسال کالاها هستند.

5. قراردادهای استخدام: این توافق‌نامه‌ها رابطه کاری بین یک کارمند و کارفرما را تنظیم می‌کنند. این قراردادها شرایط کاری، حقوق و دستمزد، مزایا، تعهدات و حقوق کارمند و کارفرما را تعیین می‌کنند.

6. قراردادهای ساخت‌وساز: این قراردادها میان مالک و پیمانکار برای انجام یک پروژه ساخت‌وساز خاص تنظیم می‌شوند. این اسناد شامل شرایط پرداخت، زمان‌بندی پروژه، مشخصات کار، و سایر جزئیات مرتبط با ساخت‌وساز هستند.

7. قراردادهای اجاره یا رهن: این نوع توافق‌نامه‌ها بین مالک (موجر) و مستاجر تنظیم می‌شوند و شرایط اجاره ملک، مدت زمان اجاره، و مسئولیت‌های طرفین را مشخص می‌کنند.

8. توافق‌نامه‌های عدم افشا (NDA): این توافق‌نامه‌ها شرایطی را تعیین می‌کنند که در آن یک طرف ملزم می‌شود اطلاعات محرمانه را به طرف‌های خارج از قرارداد فاش نکند. این نوع اسناد به‌ویژه در محیط‌های کسب‌وکار و تکنولوژی رایج هستند.

تمامی این اسناد حقوقی دارای زبان "استاندارد" و قالب‌بندی خاصی هستند که به آن‌ها ساختاری رسمی می‌دهد، و بخش‌هایی نیز دارند که به‌طور خاص برای شرایط قرارداد و مورد نظر تهیه شده‌اند. این بخش‌ها شامل جزئیاتی هستند که می‌توانند بر روند اجرای قرارداد و عواقب احتمالی عدم پایبندی به آن تأثیر بگذارند. کوچکترین تغییر در این بخش‌ها ممکن است معنای کلی توافق را تغییر دهد و به عواقب حقوقی جدی منجر شود.

 

---

معیارهای ترجمه باکیفیت قرارداد حقوقی

قبل از اینکه به سراغ نکات ترجمه قراردادهای حقوقی برویم باید بدانید که ترجمه اسناد حقوقی با چالش‌های خاصی روبرو است که برای اطمینان از کیفیت بالا باید به آن‌ها توجه شود. سه معیار اصلی که کیفیت ترجمه قرارداد حقوقی را تعیین می‌کنند عبارتند از:

1. دقت: هدف اصلی در ترجمه قرارداد حقوقی این است که هر دو طرف به طور کامل و دقیق از شرایط و مفاد قرارداد آگاه شوند. ترجمه‌ای که نتواند معنای دقیق جملات کلیدی را منتقل کند یا اصطلاحات حقوقی را به درستی به کار نبرد، می‌تواند منجر به سوءتفاهم شده و یکی از طرفین را به اشتباه درباره مفاد توافق بیاندازد. چنین اشتباهی ممکن است باعث ناتوانی در اجرای تعهدات قرارداد شود و طرف مقابل را با عواقب حقوقی مواجه کند.

2. کاربرد صحیح اصطلاحات حقوقی: استفاده دقیق از اصطلاحات حقوقی ضروری است. ترجمه‌ای که از اصطلاحات نادرست یا کم‌دقت استفاده کند، می‌تواند به تغییر معنای متن منجر شود. مترجم باید نه تنها به زبان مقصد تسلط داشته باشد، بلکه باید با اصطلاحات حقوقی و تفاوت‌های حقوقی میان سیستم‌های مختلف نیز آشنا باشد.

3. قالب‌بندی: قالب‌بندی دقیق نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، به‌ویژه زمانی که ترجمه میان سیستم‌های نوشتاری متفاوت انجام می‌شود. در چنین مواردی، بهتر است از خدمات شرکت‌های ترجمه‌ای استفاده شود که علاوه بر ترجمه حقوقی، خدمات نشر رومیزی (DTP) را نیز ارائه می‌دهند، تا قالب و ظاهر نهایی سند کاملاً با نسخه اصلی مطابقت داشته باشد.

توجه به این معیارها کمک می‌کند تا ترجمه قراردادهای حقوقی به گونه‌ای انجام شود که تمامی جزئیات و مفاد به درستی و با دقت کامل به زبان مقصد منتقل شوند، بدون اینکه مفاهیم و شرایط کلیدی قرارداد تغییر کنند.

---

چالش‌های عمده در ترجمه قراردادهای حقوقی

علاوه بر چالش‌های اصلی مطرح شده، ترجمه قراردادهای حقوقی می‌تواند با مشکلات دیگری نیز مواجه شود که به زبان‌ها و کشورهای مبدأ طرفین قرارداد بستگی دارد. برخی از این چالش‌ها عبارتند از:

1. پل زدن بین دو سیستم حقوقی متفاوت: در بسیاری از موارد، مترجم باید بتواند بین دو سیستم حقوقی که قوانین و مقررات متفاوتی دارند، ارتباط برقرار کند. این به معنای ترجمه دقیق مفاهیم و اصطلاحات حقوقی از یک سیستم به سیستم دیگر است، به گونه‌ای که مفهوم و نیت اصلی قرارداد حفظ شود.

2. بازتاب دادن تغییرات در سیستم‌های حقوقی: قوانین و مقررات حقوقی ممکن است در طول زمان تغییر کنند. مترجم باید از آخرین تغییرات در هر دو سیستم حقوقی آگاه باشد و آن‌ها را در ترجمه خود منعکس کند تا قرارداد همچنان معتبر و قابل اجرا باشد.

3. دقت در استفاده از اصطلاحات حقوقی: اصطلاحات حقوقی باید با دقت و به درستی انتخاب شوند. این اصطلاحات ممکن است در زبان‌های مختلف معانی و مفاهیم متفاوتی داشته باشند، بنابراین انتخاب واژه‌ها و عبارات مناسب بسیار حیاتی است.

4. ویژگی‌های خاص نثر حقوقی: نثر حقوقی به دلیل ساختار و سبک خاص خود، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. مترجم باید نه تنها معنای دقیق را منتقل کند، بلکه سبک و لحن حقوقی متن را نیز حفظ کند.

5. مهلت‌های سفت و سخت: ترجمه قراردادهای حقوقی معمولاً با مهلت‌های زمانی فشرده همراه است. مترجمان باید در عین دقت و رعایت جزئیات، قادر به تحویل ترجمه در زمان مقرر باشند.

---

نکات مهم در ترجمه قراردادهای حقوقی

1. خوانش دقیق اولیه: اولین و البته یکی از مهم‌ترین نکات ترجمه قراردادهای حقوقی، خوانش دقیق اولیه قرارداد است. به گونه‌ای که باید پیش از آغاز ترجمه، سند را به دقت بخوانید تا کاملاً متوجه هدف و لحن آن شوید. این کار به شما کمک می‌کند تا بدانید کجا باید از تکنیک‌های خاص استفاده کنید و به چه مواردی توجه ویژه‌ای داشته باشید.

2. تحقیق کامل: اگر با سیستم حقوقی یا اصطلاحات یک کشور آشنا نیستید، تحقیق کنید. داشتن منابع به‌روز و معتبر در این زمینه به شما کمک می‌کند تا ترجمه‌ای دقیق و مطابق با قوانین انجام دهید.

3. حفظ ساختار اصلی: هنگام ترجمه، ساختار سند اصلی را تغییر ندهید. هرگونه تغییر در ساختار ممکن است مفهوم متن را تغییر دهد و باعث مشکلات بعدی شود.

4. توجه به اصطلاحات خاص: اصطلاحات حقوقی ممکن است دشوار یا غیرقابل ترجمه باشند. وقت کافی برای انتخاب دقیق کلمات بگذارید تا ترجمه‌ای درست و دقیق داشته باشید.

5. استفاده از حافظه ترجمه: از ابزارهای حافظه ترجمه استفاده کنید تا فرآیند ترجمه سریع‌تر و کارآمدتر شود. این ابزارها می‌توانند به شما در صرفه‌جویی در زمان و تمرکز بر بخش‌های حساس کمک کنند.

6. استفاده از الگوهای قرارداد: با استفاده از قراردادهایی که قبلاً ترجمه کرده‌اید، سرعت ترجمه خود را افزایش دهید. استفاده از این الگوها به شما کمک می‌کند تا فرآیند ترجمه را بهینه کنید.

7. دقت در استفاده از دوگانه‌ها: دوگانه‌های حقوقی، عباراتی هستند که از دو واژه با معانی مشابه تشکیل شده‌اند. در ترجمه آن‌ها دقت کنید و در صورت امکان با اصطلاحات محلی معادل جایگزین کنید تا ترجمه روان‌تر و کم‌هزینه‌تر شود.

8. استفاده صحیح از زمان‌ها: استفاده از زمان‌های مناسب در ترجمه قراردادها اهمیت زیادی دارد. مثلاً برای وعده‌های آینده از زمان آینده و برای بیان سیاست‌ها از زمان حال یا گذشته استفاده کنید.

9. مشاوره حرفه‌ای بگیرید: اگر احساس می‌کنید نیاز به کمک دارید و رعایت تمامی نکات ترجمه قراردادهای حقوقی برای شما کمی سخت است، از یک متخصص حقوقی کمک بگیرید. این کار به شما کمک می‌کند تا ترجمه‌ای با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای حقوقی ارائه دهید.

---

جمع‌بندی

ترجمه قراردادهای حقوقی یک کار پیچیده و حساس است که نیازمند دقت فراوان و درک عمیق از هر دو زبان و سیستم‌های حقوقی می‌باشد. برای انجام یک ترجمه باکیفیت، مترجمان باید به اصول و نکات مهمی مانند حفظ دقت، استفاده صحیح از اصطلاحات حقوقی، حفظ ساختار اصلی سند، و توجه به جزئیات نثر حقوقی توجه ویژه‌ای داشته باشند. همچنین، چالش‌های متعددی مانند تفاوت در سیستم‌های حقوقی و نیاز به تحقیق دقیق وجود دارد که باید بر آن‌ها غلبه کرد. با رعایت این نکات و استفاده از منابع و ابزارهای مناسب، می‌توان ترجمه‌هایی دقیق و قابل اعتماد ارائه داد که به طور کامل پاسخگوی نیازهای حقوقی هر دو طرف قرارداد باشند.

 

منبع : سایت چینی به فارسی